Tv’s, computers, smartphones en andere technische apparaten met een scherm zijn niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. Tegenwoordig heeft bijna iedere volwassene een telefoon 24/7 binnen handbereik. Ook steeds meer jongeren en kinderen krijgen een telefoon of tablet van hun ouders. Vaak om zichzelf mee te vermaken of om bereikbaar te zijn.

Toch wordt er steeds meer gewaarschuwd voor het overmatige gebruik van media apparaten door jonge kinderen. Daarnaast zijn er aan de andere kant een hoop mensen die het juist de hemel in prijzen. Zij vinden dat deze moderne technische ontwikkelingen het beste is wat de mensheid is overkomen.

Persoonlijk vind ik het erg verwarrend allemaal en heb ik dan ook geen expliciete mening over het gebruik van media apparaten. Ik denk dat ieder voor zichzelf moet bepalen hoeveel schermtijd past bij zijn of haar gezin.
Daarom heb ik besloten om in dit artikel een overzicht te geven van verschillende standpunten. Daarna zal ik vertellen hoe ik tot mijn eigen visie ben gekomen. En hoe ik er zelf mee omga of van plan ben om mee om te gaan met mijn eigen zoon.

Ik verwacht dat mijn visie en opvatting over het gebruik van schermtijd zeker nog wel zal gaan veranderen in de toekomst. Dit omdat er een hoop afhangt van mijn zoon en hoe hij zich zal gaan ontwikkelen. Hopelijk kan je door het lezen van deze punten zelf een manier vinden om met schermtijd om te gaan die bij jou en je gezin past.

De voordelen van schermtijd:

Ten eerste wil ik zeggen dat ik geen technofoob ben. Ik vind mijn eigen smartphone super handig. Ik gebruik mijn laptop dagelijks om op te werken. En ik vind het heerlijk om af en toe lekker onderuitgezakt op de bank een goede film of serie te kijken.

Technische vaardigheden

Daarnaast vind ik dat technische vaardigheden en het goed kunnen omgaan met een computer en andere apparaten een basisvaardigheid is in onze huidige maatschappij. Ik verwacht dat het gebruik van computers alleen maar zal toenemen. En dat het een groot deel van het leven van mijn kind zal uitmaken als hij opgroeit.
Ook in zijn onderwijs zal er veel gebruik van computers worden gemaakt. En door het internet is alles op te zoeken wat hij zou willen weten.

Een oppas

Een ander voordeel van schermtijd vind ik ook dat het een handige oppas kan zijn. We leven tegenwoordig niet meer in een stam. Er is niet altijd een andere volwassene in huis die op de kinderen kan letten als je even iets wilt doen zonder hen zoals koken, douchen of gewoon even tijd voor jezelf hebben. Je kind even voor de tv zetten zodat hij veilig op 1 plek blijft kan dan echt een uitkomst zijn. En soms ook een noodzaak om de dag goed door te komen.

Educatief 

Verder is het bekend dat ook jonge kinderen veel van tv kunnen leren. Er zijn onderzoeken geweest die aantonen dat kinderen leren lezen of rekenen en zelfs een hele nieuwe taal kunnen leren door te kijken naar educatieve programma’s en via internet.

Fun

En ten slotte, laten we niet vergeten dat schermtijd ook gewoon leuk kan zijn. Er zijn een hoop programma’s te vinden die leuk en van goede kwaliteit zijn. En ik merk zelf ook dat een goede film of serie er voor kan zorgen dat ik lol heb en soms zelfs beter in mijn vel kom te zitten nadat ik ze bekeken heb.

De gevaren van schermtijd:

Verslaving

Aan de andere kant zijn er ook onderzoeken gedaan waaruit blijkt dat schermen enorm verslavend zijn en permanente schade kunnen veroorzaken aan de hersenen van jonge kinderen.
Het vermogen om zich te focussen, te concentreren, om sociale houdingen te kunnen interpreteren, non verbaal te communiceren en de taalontwikkeling zijn onder andere gebieden die beschadigd worden door het gebruik van media apparaten.

Kritieke periode

Tussen geboorte en 3 jaar groeien de hersenen enorm veel en zijn kinderen erg gevoelig voor hun omgeving. In de wetenschap wordt dit ook wel de kritieke periode genoemd. Dit omdat de verbindingen die in deze gevoelige periode gemaakt worden in de hersenen, de basis vormen waarop alle hersenfuncties in de toekomst gebouwd zullen worden.

Vermogen om vrienden te maken

Het is dus van groot belang dat kinderen in deze periode leren hoe bepaalde sociale interacties verlopen. En ook dat er een begin wordt gemaakt met het ontwikkelen van het empathisch vermogen. Dit is de basis om vriendschappen aan te gaan. En het zorgt voor het bijna instinctieve gevoel dat je bij bepaalde sociale situaties of personen kan hebben. Zo kan je het aanvoelen dat mensen net ruzie hebben gehad of dat iemand niet te vertrouwen is bijvoorbeeld.
Dit zijn dingen die helaas niet vanaf een scherm geleerd kunnen worden, hoe educatief en pedagogisch verantwoord het programma ook is.

Concentratie

Het kinderbrein is erop gemaakt om altijd in contact met een volwassene te staan. Naarmate het kind ouder wordt is er steeds minder contact nodig. Hoe minder contact er nodig is, hoe beter het kind zich zal kunnen gaan concentreren op 1 taak. Dit heeft te maken met de voorhoofdskwab die pas volledig ontwikkeld is rond het 21^e levensjaar. Deze is onder andere betrokken bij veel psychische functies, zoals impulsbeheersing, beoordelingsvermogen, probleemoplossing, planning, sociaal gedrag, taal en geheugen. Dit zijn dus de dingen waar een jong kind gewoon echt nog de hulp van een volwassene bij nodig heeft. Hiervan kan je nog niet verwachten dat een kind dit al onder de knie heeft zonder heel veel oefenen en nadoen van volwassenen.

Een tv-programma of computerspelletje wordt zo gemaakt dat het minimaal iedere 3-5 seconden de aandacht vraagt van degene die er naar kijkt. Zo zal een kind aangetrokken blijven tot de mooie kleuren en geluiden waardoor het lijkt zich op het scherm te concentreren. Er wordt echter vergeten dat deze vorm van concentratie niet vanuit de hersenen maar van buitenaf geregeld wordt. De hersenen van het kind zijn hier dan ook helemaal nog niet op gebouwd.

Woedeaanvallen

Zodra het scherm uitgaat zal het reptielenbrein in de hersenen (het oudste deel van de hersenen welke belangrijk is bij het regelen van emoties en waar het overlevingsinstinct zit) zich “realiseren”(alles in het reptielenbrein gebeurt onbewust) dat het niet in verbinding staat met een volwassene omdat het al die tijd werd afgeleid door het scherm en zet het bepaalde overlevingstechnieken in gang. Welke technieken dit zijn verschild per persoon. Een veel voorkomende is de welbekende woedeaanval omdat dit vaak de snelste manier is om de aandacht van een volwassene te trekken en weer contact te maken. Het reptielenbrein weet namelijk niet of het kind veilig in de woonkamer zit of alleen in een open veld klaar om opgegeten te worden door wilde dieren.

Een kind dat verslaafd is aan tv kijken en iedere keer als het scherm uit gaat in huilen uitbarst doet dit dus niet alleen omdat het scherm uit gaat maar ook omdat er meer van zijn concentratievermogen is gevraagd dan hij aankan.

Hoe ik van plan ben om met schermtijd om te gaan:

Zelf wil ik niet dat mijn zoon verslaafd raakt aan een scherm of dat hij door middel van een scherm zal vluchten van de echte wereld als het even moeilijk voor hem wordt. Persoonlijk zet ik dus wel een limiet op het gebruik van schermen.

Baby en dreumes leeftijd

Als baby tot een leeftijd van ten minste 2 jaar bied ik in zijn geheel geen schermen aan. Het is niet zo dat ik het volledig vermijd of verbied als er ergens een scherm aan staat. Maar ik geef het geen plek in zijn routine waarmee zijn schermtijd zo goed als 0 uur per week is. De enige uitzonderingen zijn dat we af en toe videobellen met zijn oma die aan de andere kant van het land woont en met zijn oom die op wereldreis is. En een enkele keer dat we een lange autoreis maken en hij zich niet meer met speelgoed of liedjes zingen kan vermaken.

Baby’s en dreumesen zijn er in mijn ogen niet naar op zoek en hebben het ook niet nodig. Dit is de tijd waarin hij zijn eigen onafhankelijke wereld ontwikkeld. Daar zou ik hem niet van af willen leiden met een scherm.
Daarnaast geloof ik zeker dat het de ontwikkeling van de hersenen kan schaden. En dat hoe jonger het kind is hoe meer je dit zal merken.

Als peuter

Vanaf 2,5/ 3 jaar wil ik gaan beginnen met af en toe een kwalitatief goed filmpje op te zetten die ik in overleg met hem uitkies. Persoonlijk ben ik geen fan van het zelf laten uitzoeken op YouTube. Daar zitten nog weleens filmpjes tussen die niet geschikt zijn voor kinderen.
Dus vermoedelijk zullen dit voornamelijk dvd’s en educatieve kinderprogramma’s via internet zijn.

Ik ben van plan om hier een vast tijdstip 1 a 2 keer per week voor in te plannen. Bijvoorbeeld iedere woensdag en zaterdagmiddag voor het eten en dan maximaal een half uurtje. Hoewel ik hier heus wel verwacht af en toe van af te wijken bij bijvoorbeeld ziekte. Maar de schermtijd zal per week gemiddeld op 1 uur zitten.

Daarna

Als ik merk dat mijn zoon zelf beter de gevolgen van tv kijken kan overzien en zichzelf ook op andere manieren goed zelfstandig kan vermaken denk ik dat ik hier wel losser in zal worden. Het lijkt me prettig om hem uiteindelijk zelf de verantwoording te geven over hoeveel tv hij kijkt of computerspelletjes hij speelt zonder dat dit een verslaving wordt.

Hoe ga jij om met schermtijd voor je kinderen? Mogen ze onbeperkt tv kijken of zet je er wel een limiet op? Laat het weten in de reacties. 

Vergeet ons niet te volgen op Facebook en Pinterest!